Tendencje rozwojowe w Inżynierii Produkcji

Stosunki gospodarcze współczesnego świata cechują się dynamicznymi zmianami. Postęp techniczny, zagrożenie środowiska, globalizacja stosunków gospodarczych, wzrost znaczenia wkładu intelektualnego w produkowane dobra materialne i usługi czynią świat coraz bardziej złożonym.

Dokonujący się postęp techniczny, rozwój technik wytwarzania, środków transportu, informatyki i łączności spowodował gwałtowne zmiany w gospodarce świata. W wartości produktów mają coraz mniejszy udział materiały i koszty wykonania, rośnie natomiast w ich kosztach produkcji udział kosztów działań związanych z pozyskiwaniem i przetwarzaniem informacji związanych z ich projektowaniem, wykonywaniem oraz sprzedażą. Powstają nowe „niematerialne” składniki kosztów, związane z pojawieniem się tych nowych intelektualnych kosztów rodzajowych.

Wielu menedżerów, polityków zadaje sobie pytanie - jakie działania należy podjąć, aby nadążyć i wyprzedzić zachodzące zmiany? Świat stał się jedną wioską, jeśli chodzi o możliwości produkcji, komunikacji, przepływu informacji. Skażenie środowiska, wyczerpywanie się zasobów naturalnych, pogłębianie się różnic między regionami dobrobytu i nędzy, zderzenie różnych kultur i stylu życia, rozwieranie się różnic w poziomie życia spowodowały potrzebę zadania sobie pytania: dokąd zmierzamy? Przed człowiekiem stoi wielkie wyzwanie – jak zabezpieczyć uwarunkowania ochrony środowiska, przy rozbudowanych potrzebach konsumpcyjnych i chęci dostania się do grona krajów dobrobytu. Odpowiedź jest jedna. Należy produkować produkty przy minimalnym zużyciu energii, przy mniejszej materiałochłonności, przy mniejszej ilości odpadów.

Wyzwania stojące przed społeczeństwem naszego kraju

Trwa wyścig z czasem, wzmaga się konkurencja na rynku. Rozwój systemów informatycznych, indywidualizacja zamówień wypiera masową produkcję, przeznaczoną na rynek dla anonimowego klienta. Podstawowe wyzwania, związane z nimi potrzeby działań na rzecz nowego rodzącego się społeczeństwa oraz nowego ładu gospodarczego i związane z nimi wyzwania, trendy spełnienia potrzeb podano w zestawienu poniżej. Wobec dużych różnic kulturowych, różnic w poziomie życia w poszczególnych krajach i regionach świata, zmiany te będą długofalowe i winny przebiegać przez zmniejszanie różnic gospodarczych i poszanowanie tradycji kulturowych oraz religijnych.

Trendy:

  • globalizacja rynku
  • elastyczność wytwarzania
  • ekologizacja produkcji, recyckling
  • dostępność środków produkcji
  • wzrost znaczenia czynnika ludzkiego
  • erozja granic działalności gospodarczej
  • indywidualizacja w podejściu do Klientów
  • znaczenie czasu, kosztów, jakości produkcji
  • sprzedaż elektroniczna, rozwój internetu
  • dostosowanie się do zmian demograficznych

Wyzwania polityczny-społeczne:

  • zmiany socjaldemograficzne
  • społeczeństwa "wolnego czasu"
  • wielokulturowe społeczeństwa
  • migracja ludności

Wyzwania ekonomiczne:

  • wspólny rynek UE
  • integracja gospodarki w środkowej Europie
  • rozwój gospodarczy innych krajów
  • mniejszy wzrost gospodarczy

Wyzwania technologiczne:

  • znaczenie kluczowych technologii
  • masowa produkcja komponentów
  • różnorodność wyrobów finalnych
  • kultura techniczna

Wyzwania ekologiczne:

  • globalne zagrożenie środowiska
  • wzrost świadomości społeczeństw
  • lokalizacja "brudnych produkcji"
  • rola mediów

Zachodzące zmiany oraz ich tempo powodują, że każda instytucja gospodarcza narażona jest w coraz większym stopniu na czynnik zaskoczenia. Jest to spowodowane coraz krótszym cyklem życia produktów i środków produkcji, wzrastającą liczbą konkurujących ze sobą przedsiębiorstw, napływem produktów z szybko rozwijających się krajów trzecich – Chin, Indii, Indonezji, itp. Jednym z ważniejszych czynników, które wspomagają rozwój innowacyjności i konkurencyjności krajowych firm, ich dostosowanie się do światowego rynku oraz poprawę ergonomii pracy jest umiejętność wykorzystania w praktyce produkcyjnej nowoczesnych informatycznych systemów projektowania i zarządzania produkcją nowej generacji.

Nowe generacje technologii informatycznych

W ostatnich latach w coraz szerszym zakresie znajdują zastosowanie w praktyce produkcyjnej nowe generacje systemów informatycznych wspomagających projektowanie procesów i systemów produkcyjnych. Nowe technologie informatyczne umożliwiają w sposób kompleksowy modelowanie, a następnie symulowanie ich funkcjonowania w wirtualnej rzeczywistości. Taki sposób postępowania umożliwia skrócenie czasu przygotowywania produkcji nowych wyrobów, kształtowanie jego przebiegu na etapie projektowania, wyeliminowanie wielu uchybień i błędów przed rozpoczęciem wytwarzania oraz zapewnia zwiększenie elastyczności w dostosowywaniu produkcji do rynku. Oprogramowania te stanowią element pośredni między stosowanymi dotąd systemami CAx a oprogramowanie klasy ERP. W dosłownym tłumaczeniu oprogramowania takie w literaturze często nazywane są „oprogramowaniem cyfrowej fabryki”- DF (j. ang. DIGITAL FAKTORY).

Obszar zainteresowań oprogramowania cyfrowej fabryki

Oprogramowanie DF umożliwia w wyniku wizualizacji przebiegów zaprojektowanych procesów produkcyjnych w wirtualnej rzeczywistości wspomaganie projektowania nowych wyrobów, symulację zachowania się produktu w różnych warunkach eksploatacji, projektowanie działań logistycznych w przedsiębiorstwach (np. przepływów materiałowych wewnątrz zakładów, systemów kooperacyjnych).

Oprogramowania tej klasy spowodują rewolucyjne zmiany w realizacji procesów produkcyjnych, rozwój technologii informatycznych w innych dziedzinach życia obywateli, przyczyniając się zarazem do budowy społeczeństwa informacyjnego.

Społeczna odpowiedzialność biznesu

Pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu nieodłącznie wiąże się ze stwarzaniem przez władze samorządowe przyjaznych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej przez stwarzanie warunków do rozwoju firm, podejmowanie działań na rzecz wspólnej przyjaznej egzystencji i kooperacji. Symbioza działalności władz samorządowych i działalności gospodarczej przedsiębiorców jest podstawą stworzenia warunków pozytywnej współpracy i uzyskania synergii efektów działań z obu stron na rzecz rozwoju regionu.

czynniki wpływające na rozwój gospodarczy

Podsumowanie

O potędze, poziomie życia w danym kraju, regionie w coraz mniejszym stopniu decyduje wytwarzanie materiałów oraz proste wykonywanie wyrobów i usług, natomiast rośnie coraz bardziej znaczenie prac dotyczących pozyskiwania i przetwarzania informacji związanych z ich projektowaniem, wykonywaniem oraz sprzedażą i kulturą pracy. Pojawiło się pojęcie wkładu intelektualnego w realizowaną produkcję. Na nowych „niematerialnych” składnikach kosztów wyrobów i usług można uzyskać największe zyski, które mądrze rozdysponowywane pozwalają pozyskać środki na dalszy rozwój. Podstawą wprowadzania „wkładu intelektualnego” w wykonywane produkty i usługi jest rozwój edukacji, kształtowanie kultury technicznej pracowników, nacisk na rozwój innowacji w rodzimych krajowych i regionalnych wyrobach. Globalizacja produkcji powoduje, że przemieszczający się po różnych krajach świata kapitał zmienia miejsca produkcji, poszukując regionów o odpowiedniej lokalizacji.

Analiza przestrzeni roboczej pracownika na stanowisku pracy

O przyszłości regionu będzie decydować wdrażanie innowacji w rodzimych przedsiębiorstwach, kultura techniczna zatrudnionych w nich pracowników. Możliwe są tu trzy scenariusze. Scenariusz pierwszy - rozwój przedsiębiorczości przez wdrażanie innowacji, scenariusz drugi - dotychczasowy stan rozwoju polegający na zatrudnianiu taniej siły roboczej i umiarkowanym wdrażaniu innowacji głównie związanej z zagranicznymi ośrodkami rozwojowymi oraz scenariusz trzeci – związany ze stopniowym wzrostem funduszu płac i brakiem wdrażania innowacji, co spowoduje spadek nakładów na B+R, a także zagrożenie wzrostu rozwoju w stosunku do innych regionów.